Oliecrisis

Als er genoeg olie in het kruikje was voor 1 dag en de olie 8 dagen heeft gebrand dan duurde het wonder slechts 7 dagen. Toch vieren wij Chanoeka 8 dagen lang. Onze geleerden brengen hiervoor o.a. de volgende redenen:

1 De eerste dag van Chanoeka is ter herdenking aan het wonder van de militaire overwinning. Een kleine hoeveelheid Joodse strijders won de oorlog tegen een immens groot Syrisch leger. 25 Kislew was de eerste dag rust na de strijd en dus ook een dag die gevierd is net zoals men Poerim viert ter herinnering aan het overwinnen van de oorlog tegen diegenen die het Joodse volk wilden vernietigen.

2 Het vinden van het kruikje olie waar nog een zegel van de hoge priester op was, was op zich een wonder aangezien de Grieken alle kruikjes hadden verontreinigd door de zegels er af te halen.

3 De hoeveelheid olie in het kruikje werd in 8 porties verdeeld om zodanig genoeg te hebben zodat de menora ten minste elke dag een uurtje zou branden. Maar de kleine hoeveelheid was elke dag voldoende om de hele dag te branden.

4 Na het vullen van de menora bleef het kruikje vol. ( zie haftara van Chanoeka voor een dergelijk voorval).

5 Alle olie werd in de menora ingeschonken, maar na afloop van de dag was de menora nog steeds vol.

6 Het ergste verbod dat door de Grieken opgelegd werd was het verbieden van de Brit mila omdat dat het verbond is tussen ons en G-d. Bij de overwinning kon deze mitswa, die op de achtste dag na de geboorte gedaan wordt weer vervuld worden.

7 De eerste avond hebben ze smalle lontjes gemaakt die maar een kleine hoeveelheid olie konden trekken en hebben een kleine hoeveelheid olie ingeschonken om voor elke dag nog over te houden. Toch hebben de lichtjes heel lang en fel gestraald.

8 De olie werd gedeeltelijk in het kruikje opgenomen zodat er eigenlijk zelfs niet genoeg olie was voor 1 dag.

9 Het feit dat olie überhaupt brandt is een creatie van G-d en dus ook een wonder .

10 Het feit dat ze, tegen alle logica in, toch dat beetje olie ontstoken hebben hoewel het maar 1 dagje zou branden is een groot wonder. De hoop en het vertrouwen dat wij in de toekomst hebben is een wonder en is tegelijkertijd hetgeen ons door de eeuwen heen in stand gehouden heeft.
Het getal zeven symboliseert de schepping volgens de begrenzingen van de natuur. Zo heeft bijvoorbeeld de week zeven dagen en bestaan er zeven tonen in de muziek Acht is een teken van het bovennatuurlijke. Als een kleine groep Joden in de tijd van Chanoeka het weet te winnen van een gigantisch Syrisch leger dan is er sprake van iets bovennatuurlijks. Als het land Israël zich, door de jaren heen, in stand heeft weten te houden omringd door vijandige buren die haar de zee in willen gooien dan is er sprake van een wonder. Dan steken wij niet zeven lichten aan maar acht.

Van alle handelingen die in de tempel uitgevoerd werden blijft er vandaag de dag bijna niets meer over, De tempel is verwoest en alleen de kotel is op een wonderbaarlijke manier overeind gebleven. Om de offers te vervangen hebben de geleerden de gebeden vastgesteld.
Het aansteken van de menora is hier echter een grote uitzondering op. Niet alleen wordt de menora nog steeds aangestoken, maar we steken zelfs een achtarmige menora aan terwijl de menora in de tempel maar zeven armen had. In de tempel mocht alleen de hoge priester de menora aansteken. Nu mag iedereen dat doen, zelfs een kind. In de duisternis van de ballingschap is een ieder bevoegd om de lampjes te laten branden, niet alleen in de synagoge maar overal, zelfs thuis. Het is zelfs de bedoeling dat het licht van onze menora de duisternis verdrijft. Daarom steken we juist aan als het donker wordt en leggen wij de menora bij het raam of de deur zodat het licht naar de donkere straten toe kan schijnen.

Onder alle omstandigheden, door de eeuwen heen hebben de Joden de vlammetjes doen branden. Het was niet altijd makkelijk. In de gevangenissen en in de kampen hebben sommigen met moeite wat margarine of olie kunnen bewaren om in een oud lepeltje of in een ander voorwerp een Chanoeka lichtje te kunnen ontsteken. Met een stukje garen, van hun kleren afgetrokken, werd een lontje gemaakt. Maar het brandde en het gaf hoop. Een kleine hoeveelheid olie aansteken symboliseert het vertrouwen dat wij hebben dat het toch een keer goed zal moeten komen. Dat wij niet alleen maar hoeven te leiden onder de vijandelijke aanvallen van terroristen.

Ook dit jaar overal ter wereld zullen wij Chanoeka vieren. Chanoeka begint en eindigt dit jaar op Sjabbat waardoor wij dubbel licht zullen hebben. Het licht van de chanoekia en van de Sjabatkaarsen. Laten wij allemaal tsedaka geven, al deze lichten aansteken en Hashem vragen om een einde te brengen aan deze ballingschap, een einde aan oorlog en ziekte, aan ontploffingen en brand, een einde aan het begraven van onschuldige mannen vrouwen en kinderen.

Waar licht is, is simcha en een klein beetje licht verdrijft een hoop duisternis.

Chanoeka samee-ach,

Bracha Heintz