Tag: Parasha

Toldot | Waarom je echtgenoot bedriegen?

Toldot | Waarom je echtgenoot bedriegen?

Schijn bedriegt: achter kleding en uiterlijk of achter woorden en daden kan een heel ander persoon schuilgaan. Graaf dieper en kijk verder dan je eerste indruk, zowel bij een ander als bij jezelf. Parashat Toldot laat zien hoe Yakow en Esaw – en hun vader en moeder – hier ook al mee te maken hadden. Want, waarom bedriegt Rivkah haar echtgenoot door Yakow als Esaw te vermommen? 

Download hier een printversie van dit artikel (PDF)

Deze week ontmoeten wij opnieuw onze aartsvader Yitschak en zijn echtgenote Rivkah. Zij kregen een tweeling: Esaw en Yakow. Esaw was behaard en wild en zijn broertje, Yakow, was oprecht en studeerde.

De zegen

De Torah vertelt ons dat Yitschak inmiddels oud geworden was en dat hij zelfs blind was. Hij voelde dat hij niet lang meer te leven had en wilde voor zijn sterven nog zijn oudste zoon Esaw zegenen. Alhoewel Esaw slecht was, hoopte zijn vader, door van hem te houden en hem te zegenen, dat hij ooit op het rechte pad zou komen. Hoe dan ook weigerde Yitschak om toe te geven aan het idee dat zijn zoon niet meer te redden zou zijn. Zijn herinneringen hoe hij zelf op het altaar was gebonden lagen maar al te vers in zijn geheugen. Nee, dat zou hij zijn zoon nooit willen aandoen. Leek het afkeuren van Esaw wegens zijn wangedrag niet op een soort offer? Je bloedeigen zoon veronachtzamen omdat hij een ander pad had gekozen dan zijn vader? Nee, dat zou Yitschak nooit doen. Hij hield Esaw dichtbij zich en gaf hem juist extra aandacht en liefde. Dat is wat een kind dat afdwaalt nodig heeft. Esaw wegsturen zoals zijn halfbroer Yishmael weggestuurd was geweest door zijn vader Avraham was ook geen optie. Yitschak wist heel goed dat Esaw wegens zijn gedrag nooit zijn erfgenaam kon zijn. Maar toch, het was zijn zoon en hij hield onvoorwaardelijk van hem zoals elke ouder zijn kind(eren) liefheeft. En omdat Yakow Esaw dichtbij zich hield groeide Elifaz, het zoontje van Esaw, ook dichtbij hem op. Dat kindje was vaak bij zijn opa op schoot. En datzelfde kindje, toen hij later opgroeide, was diegene die het leven van zijn oom Yakow redde! Maar we lopen op de zaken vooruit. Hoe dan ook hield Yitschak onvoorwaardelijk van zijn zoon Esaw zoals ook G-d van ieder mens houdt, ongeacht zijn gedrag.

Alvorens Esaw te zegenen stuurde Yitschak hem op pad om te jagen en een lekkere maaltijd voor hem te bereiden.  Bij de maaltijd zou Yitschak zijn zoon kunnen zegenen. Rivkah hoorde het gesprek, maar vond dat het Yakow was, de jongste van de tweeling, die de zegen moest ontvangen. Yakow was immers een rechtschapen man en Esaw niet.

Terwijl Esaw op jacht was, stuurde Rivkah haar zoon Yakow naar zijn vader Yitschak toe. Eerst liet ze Yakow de kleding van Esaw aantrekken. Vervolgens bedekte zij z’n handen en nek met geitenhuid, zodat hij op z’n behaarde broer zou lijken. Yakow nam een heerlijk gerecht mee voor zijn vader, bereid door niemand anders dan Rivkah zelf.

”Wat ben je snel terug!” riep Yitschak, die door zijn blindheid niet wist wie er voor hem stond.
“G-d heeft mij geholpen”, antwoordde Yakow.

Yitschak voelde nattigheid. Het was namelijk niet de gewoonte van Esaw om G-ds naam in zijn gesprekken te benoemen. Maar nadat Yitschak geverifieerd en gevoeld had dat het wel zijn ‘behaarde’ zoon was en zijn kleren geroken had, zegende hij hem, Bereshiet 27-27:

ויגש וישק־לו וירח את־ריח בגדיו ויברכהו ויאמר ראה ריח בני כריח שדה אשר ברכו ה

En hij (Yitschak) kwam dichterbij en hij kuste hem (Yakow) en hij rook de lucht van zijn kleren

Kleren 

En zo geschiedde het dat Yakow de zegen van zijn vader Yitschak ontving. Een zegen die voor Esaw bedoeld was.
Yakow was nog maar net vertrokken of Esaw kwam binnen met een jachtschotel, gekookt en gekruid precies zoals papa dat lekker vond. Esaw was woedend toen hij merkte dat zijn broertje hem
vóór was geweest. Hij smeekte zijn vader om hem alsnog te zegenen en maakte plannen om zijn broertje te vermoorden. Plannen die, dankzij Elifaz, nooit in vervulling zouden gaan. En zo werd Esaw alsnog door zijn vader gezegend, ook al had zijn broertje Yakow als eerste een zegen ontvangen.

Wat een sensatie! En wat een ingewikkeld verhaal! Kon Rivkah niet gewoon een normale discussie met haar man voeren en hem uitleggen dat hij door zijn blindheid de verkeerde zoon voortrok? Elke Jiddische Mama weet toch hoe ze dit soort zaken moet aanpakken! Waar dienen al die geheimzinnigheden en verkleedpartijtjes voor? Is de rechte weg niet het meest voor de hand liggend? Waarom heeft zij haar man bedrogen door Yakow, verkleed als Esaw, te sturen?

Het antwoord schuilt in de woorden zijn kleren, het Hebreeuwse woord בגדיו (beģadaw). De Talmoed vertelt ons dat בגדיו (beģadaw) en בוגדיו (boģedaw) bijna dezelfde Hebreeuwse letters zijn, alleen de klinkers zijn anders, maar die staan niet in een Torah rol. Beide betekenissen kloppen: בגדיו (Beģadaw) betekent zijn kleren en בוגדיו (boģedaw) wordt vertaald met zijn verraders.

Kleding is niet alleen maar een stuk stof waarmee men het lichaam bedekt. Kleding kan tegelijkertijd een verrader zijn. Een bedelaar kan rondlopen in een chique pak, een crimineel in een politie-uniform en een Zeeuws meisje in Volendamse klederdracht. Kleren verraden de man (en de vrouw). In het Nederlands lijken de woorden ‘kleren’ en ‘verrader’ helemaal niet op elkaar, maar in het Hebreeuws hebben beide woorden precies dezelfde letters en staan de letters ook nog exact in dezelfde volgorde, בגדיו en בגדיו.

Verrader wordt held

Maar wie zijn de verraders? En wie verraden zij? Onze geleerden leggen het uit: het zijn de verraders van het Joodse volk.

Zoals bijvoorbeeld de heer Yosef Meshita. Wie was hij? In de Midrash lezen we dat hij een grote verrader van zijn eigen volk was in de tijd van de verwoesting van de tweede Tempel door de Romeinen. Op het moment dat het Joodse volk ten onder ging koos deze Joodse man ervoor om de vijand bij te staan: hij hielp mee met het leegplunderen van de Tempel.

De Romeinen hadden hem nodig om de Tempel als eerste te ontheiligen. Behalve dat zij geen idee hadden hoe zij de weg in dit heilige gebouw konden vinden, waren ze ook nog behoorlijk bang voor de G-ddelijke aanwezigheid die daar zo sterk aanwezig en voelbaar was. Yosef moest de weg banen en als beloning mocht hij van hen een voorwerp uit de Tempel voor zichzelf meenemen. Geen probleem! Yosef ging naar binnen en kwam met de gouden Menorah terug.

“Nee!”, reageerden de Romeinen. “Dát gaat te ver. Zo’n groot en kostbaar voorwerp, dat kan niet. Ga terug Yosef en haal iets anders voor jezelf.” “Nee!”, zei Yosef, “ik ga niet terug.” Er werd hem veel geld beloofd, maar Yosef weigerde. Hij stelde: “Is het niet genoeg dat ik één keer naar binnen ben gegaan? Moet ik nu nog een keer gaan?” De Romeinen martelden hem omdat hij weigerde om een tweede keer de Tempel te betreden. Ze sloegen spijkers door zijn lichaam en al schreeuwend riep hij: “Oy, dat ik de Schepper boos heb gemaakt!” En zo stierf hij… als een held!

Wat was hier aan de hand? Hoe is Yosef veranderd van een verrader in een held? Welk mechanisme is hier in werking gezet? Maar Yosef Meshita was in de Tempel geweest, de heiligste plek op aarde. Het heiligdom was doordrongen van de aanwezigheid van G-d. Op deze heilige plek heeft Yosef contact weten te maken met zijn Schepper, met zijn eigen ziel, met zijn oorsprong en zijn wortels. Daar heeft hij gevoeld dat hij Joods was en dat altijd zou blijven. Zijn Romeinse kleren en handelen waren alleen maar een oppervlakkige vertoning. Weliswaar had hij de huid en de kleren van Esaw en gedroeg hij zich als een Romein, maar dat was schijn en bedrog. Diep vanbinnen was hij Yakow gebleven.

Verbinding verbroken

We hoeven niet 2000 jaar terug te gaan en de Midrash te lezen om dit fenomeen te bevestigen. Zoveel mensen die niets aan hun Jodendom deden, hebben door de eeuwen heen hun leven opgeofferd om niet voor een afgod te buigen. Ze aten misschien niet helemaal kosher en vierden de Shabbat niet precies zoals het hoorde. Ze hadden zich min of meer aangepast en de gewoontes van het land waar ze woonden overgenomen. Ze waren waarschijnlijk hun Joodse gewoontes langzaam maar zeker vergeten. Maar toch op het ‘moment suprême’ hebben zij zichzelf laten vermoorden om zelfs niet de schijn op te houden dat ze in een afgod zouden geloven. Ze hadden voor een afgod kunnen buigen of een verklaring onder dwang kunnen afleggen en in hun hart trouw kunnen blijven aan G-d. Toch kozen zij voor de dood.

Waar haalden ze de kracht vandaan? De moeite om kosher te eten of Shabbat te vieren is toch veel geringer dan je leven op te offeren? Waarom waren deze mensen dan niet in staat om kosher te eten maar wel om voor de dood te kiezen in plaats van voor een afgod te buigen? 
Echte
r, deze mensen maken een denkfout, vertelt de eerste Lubavitcher Rebbe ons in zijn meesterwerk de Tanya. Als een Jood de Shabbat overtreedt, beseft hij niet dat hij daarmee zijn verbinding met G-d verzwakt. Als hij varkensvlees eet, dan weet hij dat dat niet mag, maar hij realiseert zich daar niet bij dat hij daarmee zijn relatie met zijn Schepper in het geding brengt. Maar als hij voor een afgod zou knielen? Ja, dan is hij er zich wel van bewust dat hij zijn connectie met de Almachtige voorgoed verbreekt.

Wat is dan de denkfout, hoor ik u zeggen. Het zit zo: iedere ziel is met G-d verbonden door middel van iets dat op een heel dik touw lijkt. Een touw is gemaakt van heel veel kleine touwtjes die allemaal in elkaar gerold zijn. Het dikke touw is onze relatie met G-d. Dit touw bestaat uit 613 dunne touwtjes. Dat zijn de 248 geboden en de 365 verboden, samen 613.

Elke keer dat een overtreding plaats vindt, breekt een dun touwtje en verzwakt de connectie. Maar niet getreurd. Op het moment dat iemand tot inkeer komt, dan komt er een knoop in het losse touwtje en wordt de verbinding hersteld. Bovendien wordt door de knoop in het touwtje het touw korter. De afstand tussen de persoon die tot inkeer is gekomen en G-d is daardoor kleiner geworden. De verbinding is nog sterker dan in de oorspronkelijke situatie.

Je zou haast kunnen denken dat je eerst de overtreding moet begaan om op een hoger niveau te komen. Helaas werkt het niet zo. Iemand die met deze bedoeling in overtreding gaat zal heel moeilijk (maar niet onmogelijk) tot inkeer kunnen komen. We hebben het dus vooral over iemand die per ongeluk, bij gebrek aan kennis of omdat hij de verleiding niet kon weerstaan, iets verkeerds heeft gedaan.

Achter de façade

Ook vandaag lopen mensen rond ‘in kleren die verraden’. Je ziet een jongen in gescheurde jeans en met een alternatief kapsel. Of een dame met iets minder kleding aan dan wellicht gewenst. Niet alleen de kleding, ook de manier van spreken en handelen kunnen bedriegen. Want wat zit er binnenin? Wat zit er binnenin jou? Een gouden hart? Een tere ziel? De mooiste gedachtes, de fijnste zienswijze en de liefste bedoelingen schuilen misschien achter jouw of mijn gezicht.

Laat je niet in de maling nemen! Spreek jezelf en anderen toe en richt je daarbij vooral tot het deel van de mens dat áchter zijn façades schuilt. Een bezoek aan de Tempel, de Klaagmuur of een ander ontroerend moment zal de valse kleren doen verdwijnen en de ware jij en ik openbaren.

Rivkah wilde dat de zegen van Yitschak niet alleen voor de Yakows, de rechtschapenen en de geleerden van de toekomst, van toepassing zou zijn. Iedere ‘Yosef uit de toekomst’ die per ongeluk of met opzet, bewust of onbewust in de kleren van Esaw zou rondlopen – en zijn eigen wortels zou verraden – zal ook Yitschaks zegen nodig hebben. Deze mensen mogen niet buitengesloten worden. Vandaar dat Rivkah er voor koos om de zegen op een omslachtige, kledingachtige en verradelijke manier te laten gebeuren.

Extra liefde

Je zou het kunnen vergelijken met een echtpaar bij wie een baby geboren wordt. Vader en moeder houden natuurlijk ontzettend veel van hun kindje. Hun hart loopt over van liefde. Meer zou niet mogelijk kunnen zijn! Toch blijkt dat er toch nog meer liefde aanwezig kan zijn wanneer een zusje of broertje geboren wordt. Dan ineens blijkt er nog meer beschikbaar te zijn, zonder dat het eerste kindje maar één gram van onze liefde verliest. En zo gaat het verder met elke baby die geboren wordt; of het nou drie of dertien kinderen zijn. Elk kindje krijgt oneindig veel liefde van zijn ouders, plus nog de liefde van de reeds geboren broers en zusters.

Maar soms wordt er een kindje geboren met een handicap, een baby’tje met allerlei defecten. Dit is een kind dat extra zorg nodig heeft. Dokters en specialisten ontfermen zich over dit kleine mensje om het in leven te houden. Tijd noch moeite wordt bespaard. En wat blijkt, een hele nieuwe voorraad van liefde en genegenheid komt ineens tot uiting. Waar vandaan weet niemand, maar dit kindje heeft heel veel extra aandacht nodig en die aandacht gaat gepaard met nog meer liefde dan de andere kindjes in het gezin ooit ontvangen hebben.

Weerspiegeling

Deze wereld is een weerspiegeling van de hogere werelden. Vanuit de gebeurtenissen hier kun je concluderen hoe het er boven toegaat. Bij de ene persoon functioneert het lichaam niet optimaal en bij een ander is de ziel gedeeltelijk defect. Een man die geen tefilin aandoet heeft een spirituele zieke arm.  Een vrouw die geen shabbat-kaarsen aansteekt heeft vingers die een spiritueel defect hebben. Een Jood die niet kosher eet, bouwt lichaamscellen op die niet in overeenstemming zijn met zijn geest. Wanneer je ziel gehandicapt is, heb je extra aandacht, meer liefde en grote zegens nodig om te genezen. Dit begreep Yitschak, onze aartsvader 4000 jaar geleden, maar al te goed. 

Als iemand gezegend wordt dan ontvangt hij een mogelijkheid om zijn potentieel te gebruiken en te ontwikkelen. Dat is wat Yosef Meshita en alle Chaïms en Esthers van de 21ste eeuw nodig hebben, ook al zien zij er vanbuiten als Esaw uit. Zij hebben nodig dat iemand in hen gelooft, hen aandacht geeft en hen volpropt met liefde, zegens en potentieel. Iemand die hun ware en diepe essentie weet te benaderen en doet ontwikkelen. En dat, geachte lezer, is de zegen. Als je iemand lecha’im wenst en hem zegent dan openbaar je in hem diepe en sterke krachten, die hem helpen om door te gaan met zijn leven op een waardige manier, een manier die werkelijk bij hem past. 

Het leven is helaas niet altijd recht door zee. Schijn bedriegt en je moet dikwijls dieper graven en zoeken om de oppervlakkige bedriegende vertoningen weg te denken. Yakow bleef Yakow, en een Jood blijft altijd een Jood, ook al trekt hij Esaws kleren aan. Hij heeft dan alleen extra aandacht, extra liefde en een super Yitschak-zegen nodig. Wat slim van onze Jiddische Mama Rivkah!

Shabbat Shalom!

Bracha Heintz
www.chabadutrecht.nl

Gebaseerd op een les van Rav YY Jacobson & Rabbi Lord Dr. Jonathan Sacks
Tekst: Bracha Heintz | Opmaak: Rianne Meijer, Sonja Tamam, Devorah vd Heiden

Chanoeka Feest Utrecht
Zondag 29 dec 2024

16 uur kraampjes, muziek & apart kinderprogramma 
17 uur hoofdprogramma

18 uur muziek dans & gezelligheid

www.chanoeka.info

 

Chajee Sara | Over~leven

Chajee Sara | Over~leven

De Parasha van deze week heet Chajee Sara en betekent: het leven van Sara. Hierin schuilt een bijzondere boodschap: namelijk hoe je er voor kunt zorgen dat jouw daden, lang nadat je er niet meer zult zijn, toch voort zullen blijven leven. 

Download hier een printversie van dit artikel (PDF)

Chajee Sara betekent ‘het leven van Sara’. Eigenaardig, want de eerste gebeurtenis, die in de Parasha van deze week beschreven wordt, is dat Sara overlijdt. Waarom wordt dit deel van de Torah dan het leven van Sara genoemd? En waaraan is zij eigenlijk overleden?

Het gebeurde zo: op een goede dag was de man van Sara, Avraham genoemd, niet thuis. Hij was weg. Hij was ‘s ochtends vroeg vertrokken samen met hun zoon Yitschak en nog twee begeleiders. Toen Sara erachter kwam wat het doel van deze vroege ochtendwandeling was, namelijk het opofferen van haar zoon Yitschak, ja, toen had ze het niet meer. Dat was haar te veel. Zij overleed van de schrik. Uiteindelijk werd het offeren van Yitschak door een engel tegengehouden, maar toen vader en zoon thuiskwamen moesten ze Mama begraven.

Speciale vrouw

Sara was een hele speciale vrouw. Ze is 127 jaar oud geworden en haar dagen waren gevuld met zaken die eeuwige waarde hadden. Zo bleven haar Shabbatkaarsen de hele week door branden.  Het brood dat ze op vrijdag bakte bleef de hele week vers. Tenslotte was G-ds aanwezigheid altijd merkbaar in haar tent. Deze drie wonderen stopten bij haar overlijden en kwamen terug toen haar schoondochter Rivka de tent binnenkwam. 

Drie wonderen die overeenkomen met de drie speciale mitswot¹, geboden, waar Joodse vrouwen zich tot de dag van vandaag in specialiseren:

  1. Het aansteken van Shabbat kaarsen vrijdagavond.
  2. Het kosjere bakken en koken, o.a. challa.
  3. Het gebruik van het mikwe, het ritueel bad waar Joodse vrouwen zich maandelijks in onderdompelen.

Wanneer je als mens in je leven zaken opbouwt en situaties in werking stelt die ook na je dood zullen voortleven, dan kunnen we rustig stellen dat de dood geen eindpunt is, maar een overgang naar een nieuwe levensfase. Vandaar dat de Torah het overlijden van Sara beschrijft als haar leven. Chajee Sara betekent het leven van Sara en dat is ook de naam van deze Parasha.

Toen Sara nog leefde was het effect van haar daden begrensd, omdat ze maar op één plek tegelijk kon zijn. De ziel zetelt in het lichaam, maar wordt tegelijk door dat lichaam beperkt. Na de dood verdwijnen alle lichamelijke beperkingen. Alle krachten van Sara konden zich vanaf toen onbelemmerd verspreiden zoals het in de Zohar aan ons geleerd wordt: dat een rechtschapen persoon na zijn dood meer aanwezig is in deze wereld dan toen hij nog leefde.

Sara is onze aartsmoeder. Wij zijn haar erfgenamen. Hierdoor hebben wij ook het voorrecht om ons bezig te houden met zaken die niet alleen in het hier en nu van belang zijn, maar die eeuwig effect hebben.

Erfgoed

Sara heeft de emancipatie reeds 4000 jaar geleden ingezet. Wanneer een Joodse vrouw Shabbatkaarsen aansteekt, een kosjere maaltijd voorbereidt of aan haar huwelijksleven een extra dimensie geeft dan verbindt zij zich met Sara. Daarmee geeft ze het Joodse erfgoed door aan de komende generatie. Ze maakt van zichzelf een schakel in een onafgebroken ketting. Ze verenigt het verleden met het heden en met de toekomst en ze maakt zichzelf door haar daden onverwoestbaar en eeuwig levend.

Keer op keer is bewezen dat de Joodse vrouw het schakelpunt is van onze geschiedenis. Zij is diegene die bepaalt of haar kinderen Joods zijn. Zij is diegene die het mikwe gebruikt, nog vóór de conceptie. Daarmee begint ze al met de opvoeding van haar kind dat misschien geboren zal worden. Zij zal tijdens haar zwangerschap, doordat zij kosjer eet, Joodse spiritueel geschikte cellen aanmaken in haar ongeboren kind. Vanaf de geboorte is het meestal de moeder die het grootste deel van de opvoeding op haar neemt, zeker in de vroegste jaren van het kind, waarin het alle invloeden om zich heen het meest opneemt.

Door Joodse genen op te bouwen investeert ze reeds in haar nazaat. Haar consumptie van kosjer voedsel, haar onderdompeling in het ritueel bad en haar Shabbatrust hebben haar nog ongeboren kind geïnjecteerd met een extra spirituele kracht.

De Joodse vrouw bepaalt ook de sfeer in huis. Door vrijdagavond Shabbatkaarsen aan te steken creëert zij een bepaalde sfeer; ze zegt hiermee eigenlijk: ‘Stop en niet verder.’ Even alles uitschakelen en bijkomen. We nemen één dag vrij wat de lichamelijke creativiteit betreft. De situatie waarin alles zich bevindt laten we even voor wat het is. De digitale wereld wordt een heel etmaal uitgeschakeld. Wat een rust en ontspanning!

Ze geeft hiermee aan dat de buitenwereld alleen maar welkom is wanneer zij dat zelf bepaalt. Door de week wel, op Shabbat niet. Hierdoor laat ze zien dat zij grip heeft op de buitenwereld en niet andersom. Deze discipline helpt haar om zichzelf en eventueel haar gezin waar nodig is te beschermen, ook door de week. Niets mag de innerlijke rust in haar leven verstoren. Haar Shabbatkaarsen blijven als het ware ook nog gedurende de week licht werpen op alle wereldlijke zaken zodat zij een bewuste keus kan maken in wat wel en wat niet welkom is.

Eeuwige daad

Haar Shabbatkaarsen geven het signaal af dat het tijd is voor spirituele creativiteit. Shabbat is dé dag om met familie en vrienden op een hoger niveau te opereren. De Shabbatkaarsen die de Joodse vrouw aansteekt geven niet alleen fysiek licht door. Ze brengen ook een boodschap met zich mee van warmte, genegenheid en innerlijke rust. Het zijn gevoelens die direct naar de volgende generatie overgebracht worden. Dit zal in haar kinderen en kleinkinderen blijven voortbestaan, ook lang nadat zij zelf niet meer in deze wereld zal zijn.

Of ze nu 4000 jaar geleden leefde of in de 21ste eeuw of ergens daar tussenin: zij bepaalt met haar drie duidelijke acties hoe het leven er voor haar kinderen uit zal zien.

Volgende keer, voordat je iets onderneemt, kun je je afvragen of dit na 120 jaar nog noemenswaardig zal zijn of je medemens er ook iets mee kan en of de volgende generatie het mee zal nemen. Een Sara-daad is een eeuwige daad.

Wij zijn beland in de 21ste eeuw en 4000 jaren aan traditie en overlevering zijn aan ons voorafgegaan. Wij zijn de onderste schakel van deze rijke, eeuwenlange ketting. Wat een verantwoordelijkheid! Wat een voorrecht! Onze voorouders hebben zonder onderbreking de traditie, jaar in jaar uit, van generatie op generatie, doorgegeven. Helaas hebben zij al te vaak hun leven moeten opofferen om ervoor te kunnen zorgen dat de aaneengeschakelde ketting niet doorbroken zou worden. Nu is het onze beurt. Een zeer bijzondere opdracht rust op onze schouders. 

Wij zorgen ervoor dat deze ketting onafgebroken doorgaat. Ik ben mij ervan bewust dat ik de schakel ben naar de volgende generatie. Het hangt van mij persoonlijk af of mijn kinderen of leerlingen het Jodendom met zich mee zullen dragen en of zij het op hun beurt ook verder zullen overdragen. Elke goede daad die ik doe, elke kosjere hap die ik in mijn mond steek of aan mijn gezin te eten geef alsook elke Torah les die ik absorbeer, versterkt deze schakel.

Het is ook een collectieve verantwoordelijkheid van het Joodse volk, van de mensen onder elkaar. Iedereen beïnvloedt elkaar door een voorbeeld te zijn. Aan ons de keus welk soort voorbeeld wij willen geven. Elke goede daad die een mens uitvoert voegt kracht en bescherming toe, niet alleen aan zichzelf maar ook aan zijn directe omgeving. Door het sneeuwbaleffect beïnvloedt hij uiteindelijk de hele wereld. Hij verbindt zich daardoor met alle voorgaande generaties waarvan hij de traditie heeft ontvangen en met de komende geslachten aan wie hij het doorgeeft. Wat een eer en voorrecht om deze cruciale schakel te mogen zijn.

Vastberaden

We blijven vastberaden. Het leven van Sara gaat verder door haar kinderen en haar nageslacht en dat zijn wij. Het Jodendom wordt constant aangevallen zowel van buitenaf door onze vijanden als van binnenuit door assimilatie. Ons antwoord is dat wij niet alleen doorgaan met leven maar dat wij zelfs leven toevoegen. Wij blazen nieuw leven in ons erfgoed. We planten zaadjes en blazen nieuwe energie de wereld in. We voegen goede daden toe en mikken op eeuwige waarden. Wij kunnen bijvoorbeeld een nieuwe mezoeza op onze deur plaatsen of we laten de mezoeza die al aan onze deur hangt controleren of deze nog wel kosjer is.

We proberen extra aardig te zijn voor iemand die we net hebben leren kennen of voor iemand die wij al jaren kennen. We maken de eerste stap om een relatie te herstellen met een kennis of familielid. We bellen eens een bejaarde of zieke op om hallo te zeggen of we geven geld aan de armen of aan een Joodse school of instelling. We kiezen bewust voor een Joodse partner zodat wij de ketting van het Jodendom onafgebroken in stand houden.

En we zoomen direct in op de grote drie:

1) Shabbatkaarsen op de juiste tijd aansteken

2) Kosjer eten

3) Mikwe gebruiken

Kortom, we zetten onze wapens in, Torah en Mitswot, om tegen assimilatie te vechten. We versterken het Joodse volk d.m.v. educatie, lessen en artikelen. We vereeuwigen onze inkomsten door ze te delen. Zo dragen wij individueel en collectief bij aan ons onverwoestbaar erfgoed.

Dat is ons antwoord aan de tegenstanders van het leven en aan de vijanden van het Jodendom.

Ik wens jullie allemaal een speciale Shabbat toe. Een Shabbat vol met vrolijkheid, rust en inspiratie. Een Shabbat waarop we G-d gaan vragen en eisen dat er geen leed meer zal zijn en dat Mashiach zal komen, zodat de ketting eindelijk haar doel zal hebben bereikt.

Shabbat shalom,

Bracha Heintz
www.chabadutrecht.nl

Klik hier om wekelijks per WhatsApp een artikel te ontvangen!

¹Meer informatie over de drie speciale geboden voor de Joodse vrouw zijn te vinden:
1) in het boek Chana, voertaal Nederlands
2) via cursussen 06 284786567
3)  via privégesprek 06 28 47 8657

Chanoeka Feest Utrecht

Zondag 29 dec. 2024

16 – 19 uur

het Griftpark, Utrecht Noord / Oost

www.chanoeka.info


Helpt u mee om de continuïteit van deze artikelen te waarborgen? Door te sponsoren word je een actieve partner en steun je ook verdere activiteiten! Doneren kan hier op chabadutrecht.nl/doneren.

Beeld: chabad.org

Met dank aan Sonja, Rianne en Devorah voor hun hulp bij het bewerken van dit artikel.

 

Wajera | Lot de loser

Wajera | Lot de loser

Lot was een echte deugniet. Hij had Avraham en zijn levensvisie verlaten om in Sedom te gaan wonen. In Sedom ging alles om geld en plezier, voor jezelf wel te verstaan. Gastvrijheid was in deze stad ten strengste verboden. Liefdadigheid werd met de dood bestraft.

Download hier een printversie van dit artikel

Lot was niet bepaald een lieverdje. Hij was het typische familielid dat het pad had verlaten. De neef waar Avraham zich voor schaamde. Toch zien we dat Avraham zijn neef redt wanneer hij ontvoerd wordt. Ook zien we dat twee engelen Lot redden voordat Sedom verwoest wordt.

Later kreeg Lot een kind dat Moaw heette, de voorvader van het Moabitische volk. Generaties later zien wij hoe Ruth, een Moabitische prinses, met Boaz, de Joodse rechter trouwde. Hun achterkleinzoon was Koning David.

Koning David was op zijn beurt de voorvader van Mashiach die uiteindelijk de hele wereld zal redden van de leugens van de ballingschap.

Veronachtzaam niemand, want je weet niet of en wanneer juist die persoon jou zal redden! Wees aardig ook tegen de deugniet, je vriend, je buurman of collega, je neef, oom of kind ook al heeft hij/zij de familietradities verlaten. Misschien snakt hij naar aandacht en liefde. Misschien is dat juist wat hij tekortkomt en ben jij de enige die het hem geven kan. Je zult zien, het komt altijd dubbel en dwars terug. De Almachtige blijft nooit iemand wat schuldig!

Als je zo omgaat met de ‘moeilijke gevallen’ om je heen dan maak je juist weer goed wat er in Sedom allemaal fout ging. De mensen van Sedom waren namelijk vreselijk wreed. De Talmoed (Sanhedrin 109b) vertelt ons dat als er een gast in Sedom kwam hij dan precies in een bepaald bed moest passen. Als de gast te kort was, werd hij gemarteld en uitgerekt om in het bed te passen. Was hij te lang, dan werd een stuk van zijn lichaam afgehakt.

Wij gedragen ons soms ook op een gelijksoortige manier. Wanneer iemand niet in ons bed past, zich niet zoals iedereen gedraagt, net iets afwijkt van het gemiddelde, dan ‘hakken’ we hem ‘af’. De maatschappij ‘hakt’ zijn voeten en zijn hoofd af. De mensen om die persoon heen, vaak zijn bloedeigen familie, maken die persoon helemaal kapot en stoten hem vaak uit. Dit maakt zijn situatie alleen maar nog erger. Hij kan hier zo ongelukkig van worden dat hij door zijn pijn vaak niet meer weet wat hij met zichzelf aan moet. Er wordt zo op hem neergekeken, hij wordt zo gepest of geplaagd dat hij er mentale problemen aan overhoudt. De gevolgen zijn vreselijk en vaak niet te overzien. Dikwijls lukt het zo’n afgestoten persoon alleen om verder te leven wanneer hij zijn pijn met allerlei middelen verdooft. De gevangenissen zitten vol met dit soort mensen terwijl anderen zich van het leven beroven omdat zij hun hartenleed niet meer aankunnen.

In Sedom mocht je niet anders zijn, mocht je niet afwijken van wat iedereen acceptabel vond. Óf je past in de gietvorm óf je wordt afgesneden.

Er zijn zoveel mensen om ons heen die naar acceptatie, liefde en aandacht verlangen. Accepteer eerst jezelf zoals je bent en verwelkom met liefde en respect ook diegenen die anders zijn. Verspreid een glimlach en respect om je heen. Als het belangrijk genoeg was voor G-d om iemand te scheppen, wie zijn wij dan om G-ds schepsel te veronachtzamen? Besef dat ieder mens naar G-ds evenbeeld geschapen is, ongeacht zijn gedrag, ongeacht zijn omstandigheden. ‘Hak’ niets van hem ‘af’. Als hij zich moet verbeteren, laat hem dat zelf doen, wanneer hij dat wil en wanneer hij dat kan. Overspoel hem met liefde. Verbeter hem niet, maar verbeter de relatie die je met hem hebt!

Shabbat Shalom!