Pesach | De komst van Mashiach
Wanneer komt Mashiach? Wanneer is de tijd rijp voor zijn komst? Als iemand uit de 19de eeuw plotseling in de 21ste eeuw zou belanden, dan zou hij ervan overtuigd zijn dat Mashiach er al was. Alle technische ontwikkelingen zijn er klaar voor. Toch zal de komst van Mashiach niet ineens gebeuren. Het is een geleidelijk proces, waarbij ieder mens een essentiële rol speelt. Doe jij ook mee?
Download hier een printversie van dit artikel (PDF)
Aan het einde van de achttiende eeuw verhuisde Rav Mendel Horodok van Wit-Rusland naar Israel. Eén of andere gek besloot in die tijd de Olijfberg in Jerushalayim? te beklimmen om daar op een sjofar te gaan blazen. Al gauw gingen de geruchten rond dat Mashiach gearriveerd was, aangezien zijn komst door het blazen op een sjofar aangekondigd zou worden. Toch twijfelde men. Voor de zekerheid ging men Reb Mendel Horodok raadplegen. Om de vraag te beantwoorden opende hij zijn raam, snoof de buitenlucht en concludeerde dat het vals alarm was.
Wat knap van deze rabbijn dat hij dat wist! Resteert nog de vraag waarom hij de buitenlucht moest inademen. Kon hij zijn conclusie niet binnenshuis trekken?
Echt vrij
Pesach duurt 8 dagen. De eerste twee dagen zijn feestdagen waarop wij de uittocht uit Egypte gedenken. Daarna komen er 4 tussen-dagen, gevolgd door de laatste twee dagen Pesach waarop wij de splitsing van de zee en tevens de toekomstige verlossing vieren.
Nadat het Joodse volk de zee was overgestoken, keerde het water weer terug en verdronken de Egyptenaren die de Joden achterna waren gegaan. Pas op dat moment voelde het Joodse volk zich echt vrij. Daarvoor heerste nog altijd de angst dat de Egyptenaren hen zouden achtervolgen en hen weer tot slaven zouden maken. Maar nu de Egyptenaren verdronken waren, was hun verlossing compleet. Uit blijdschap zongen zij een lied (Shemot 15-1)
אָז יָשִׁיר־מֹשֶׁה וּבְנֵי יִשְׂרָאֵל אֶת־הַשִּׁירָה הַזֹּאת לַיהוָה וַיֹּאמְרוּ לֵאמֹר אָשִׁירָה לַיהוָה כִּי־גָאֹה גָּאָה סוּס וְרֹכְבוֹ רָמָה בַיָּם׃
Toen zullen Moshe en de kinderen van Israël dit lied voor G-d zingen, zeggende ik zal zingen voor G-d want Hij is enorm hoog, paard en zijn wagen (van de Egyptenaren) heeft Hij in de zee gegooid.
Het is vaak lastig om een vers te vertalen en ook hier zien wij iets dat grammaticaal niet klopt. ‘Toen‘ past niet bij de toekomstige tijd van ‘zullen zingen‘. Normaal zou zijn om te zeggen, ‘toen zong hij’ en niet ‘toen zal hij zingen’. En zoals altijd, als er in de tekst iets vreemds staat, is het een indicatie dat we verder en dieper moeten zoeken naar een betekenis die vaak net iets verder gaat dan de letterlijke vertaling.
Maschiach
De boodschap van de ‘grammaticale fout’ is als volgt: Toen heeft Moshe gezongen en in de toekomst zal hij ook zingen. Wanneer zal dit gaan gebeuren? Moshe leeft al meer dan drie millennia niet meer! Wij kunnen niet anders concluderen dan dat Moshe ooit terug zal komen. Hij, samen met het hele Joodse volk, zal ooit herleven en zingen. De doden zullen herrijzen en het bewijs hiervoor is in dit stukje van de Torah te vinden. Dit is de toekomstige tijd waar wij allemaal op wachten. Een tijd dat er een gezalfde koning over de hele wereld zal heersen. Het woord Mashiach betekent gezalfd. Wanneer hij zich zal openbaren zal G-ds eenheid zo vanzelfsprekend zijn dat niemand meer zal twijfelen over de oorsprong van de schepping, de Torah of het Joodse volk.
De Rambam (1138 – 1204) helpt ons om te begrijpen wie Mashiach is en hoe de wereld eruit zal zien na zijn komst. Volgens zijn wetboek zal Mashiach een koning zijn die aan alle Joden Torah zal leren, die hen uit de hele wereld zal verzamelen en naar Israel zal brengen en die de derde, eeuwige tempel, in Yerushalayim zal bouwen.
Maar wanneer komt hij? In elke generatie is er iemand die Mashiach kan zijn. Het ligt dus niet aan wie hij zou kunnen zijn dat hij zich nog niet geopenbaard heeft. Wat zal dan wel de komst van Mashiach teweegbrengen?
De tijd moet er rijp voor zijn. De wereld dient zich klaar te maken. De mensen moeten zich voorbereiden. Wij kunnen de tijd en de sfeer van Mashiach verwezenlijken en dan zal hij zich vanzelf openbaren. Mashiach is geen plotselinge verandering maar een geleidelijk proces, waarin de mens een essentiële rol speelt.
Bevrijding realiseren
Wat wordt er van ons verwacht? Moeten wij wonderen gaan verrichten? Gaan we Moeder Natuur veranderen? Wat gaat er anders zijn als Mashiach er is? Het antwoord is simpel: het is de א (Alef), de eerste letter van het Alfabet. Kijk maar: ballingschap in het Hebreeuws is גולה (gola) en bevrijding is גאולה (ge-oela).
Wat is het verschil in het Hebreeuws tussen ‘gola’ en ‘ge-oela’? Beide woorden hebben precies dezelfde Hebreeuwse letters, op één na, de א alef. Die zit niet in het woord ‘gola’, ballingschap maar wel in het woord ‘ge-oela’, bevrijding. Nu hebben de Hebreeuwse letters allemaal een betekenis, maar ze hebben ook nog een getalswaarde. De missende א Alef is het teken voor het cijfer 1 en het woord Alef betekent baas.
U heeft het al geraden. Het verschil tussen ballingschap en bevrijding, tussen vóór Mashiach en ná Mashiach zit hem in de Baas van de wereld, diegene die 1 is.
Als jij en ik erin slagen om het G-ddelijke, de א alef in alles te ontdekken, dan hebben wij Mashiach gevonden en daardoor voortgebracht. Dan hebben wij onze eigen bevrijding gerealiseerd. Als je bijvoorbeeld G-d bedankt voordat je een stukje appel in je mond stopt, dan heb je het G-dodelijke, dat in de appel verstopt was, geopenbaard.
Vonkje
Elk schepsel bestaat enkel omdat G-d er constante levenskracht in pompt. Anders zou het subiet terugkeren naar het niets, zoals het was vóór de zesdaagse schepping. Die G-ddelijke energie, die levenskracht zit in elk schepsel verborgen anders zou het niet kunnen bestaan. Op het moment dat je een stukje materie gebruikt zoals G-d het in de gebruiksaanwijzing (de Torah) heeft voorgeschreven, ben jij diegene die de verborgen G-ddelijke energie bevrijd heeft. Je hebt de Alef eruit gehaald en bevrijd. Daarmee heb jij een mini-Mashiach-situatie gecreëerd. Hoe meer Mashiach-momenten je bij elkaar optelt hoe sterker het tijdperk van Mashiach de realiteit wordt. Het is een ontwikkeling die al duizenden jaren gaande is, die wij zelf in de hand hebben en die bijna voltooid is. Elk Mashiach-moment dat jij of ik in de wereld lanceer(t) zou maar net het laatste vonkje kunnen zijn dat het tijdperk van Mashiach in zal luiden.
Ben je vandaag aardig geweest tegen je collega’s, je medeleerlingen of de buschauffeur? Dan heb je in deze ontmoetingen een G-ddelijk vonkje aangestoken. Heb je je even weten te beheersen? Elk moment van de dag en elke gelegenheid, hoe klein of onbelangrijk het maar lijkt te zijn, kan een gigantische stap zijn naar de komst van Mashiach, een utopie, waar wij allemaal op zitten te wachten.
Als professor kun je de grootste ontdekkingen doen in het laboratorium van een ziekenhuis. Daarmee duw je de wetenschap een heel stuk naar voren en help je talloze mensen. Ook draag je bij aan de ontwikkeling van de wetenschap. Maar als die professor thuiskomt, is hij dan wel aardig tegen zijn echtgenote? Heeft hij tijd vrijgemaakt voor zijn kinderen? Heeft hij minstens tien procent van zijn salaris aan tsedaka gegeven?
Zo kun je in al je materiële en emotionele zaken een G-dddelijk vonkje ontdekken en openbaren. Dan heb je jezelf en de materie bevrijd van een sluier. Deze bedekking die op jezelf en de materie ligt is de valse veronderstelling die een mens doet geloven dat de wereld op zichzelf zou kunnen bestaan, ontwricht van zijn Bron en zijn Schepper.
Open raam
De wereld is eigenlijk een hele grote schijn, een leugen en een droom. De waarheid in de wereld is niet de materiële wereld die je kunt waarnemen. Wat je ziet is alleen een omhulsel, een verpakking. Als je een cadeau krijgt, loop je dan met het cadeaupapier weg en laat je het cadeau staan? De levenskracht en spirituele energie die constant in elk schepsel verborgen zit, dat is de ware wereld. De wetenschap is er ook al achter gekomen: alle materie is energie. Het is aan ons om die verborgen kracht te ontdekken waardoor de materie van zijn sluier en leugen wordt bevrijd.
G-d heeft Zijn energie zo goed verstopt dat iemand met behulp van diezelfde energie kan roepen dat hij niet in G-d gelooft.
Reb Mendel Horodok had zichzelf al bevrijd van alle sluiers en belemmeringen. Hij was noch een slaaf van de Egyptenaren (of welk ander volk of individu dan ook) noch een slaaf van zijn eigen gewoontes en manieren. Hij had voor zichzelf en om zich heen alle G-ddelijke energie weten te openbaren. Bij hem thuis was Mashiach er al! Vandaar dat hij het raam opendeed om te testen of de geest van Mashiach ook in de buitenwereld gevoeld kon worden.
Verborgen wereld
De eerste dagen van Pesach herdenken en herbeleven wij de uittocht uit Egypte. Een week na de bevrijding (de laatste twee dagen van Pesach) bevond het Joodse volk zich in een zeer benarde situatie. Achter hen aan rende een leger van Egyptenaren die zijn slaven terug kwam halen…voor hen lag er een ondoordringbare zee. Hoe verder? Een gesplitste zee bood de oplossing!
Bij de splitsing van het water kwam ineens een hele verborgen wereld bloot. Terwijl het Joodse volk de zee doorkruiste, kon het even kijken en een heel leven aanschouwen dat normaal onder het water verstopt ligt. Door de muren van water konden ze alles zien. Het was een moment waarop de wereld op z’n kop stond. Een vermenging was gaande van de verborgen wereld met de zichtbare wereld, van de tegenwoordige tijd met de toekomstige tijd: ‘Toen zal Moshe en de kinderen van Israel zingen”.
Meer dan 3330 jaar zijn voorbijgegaan. Zoals de Zohar het voorspeld heeft zijn de bronnen van kennis opengebarsten in de zesde eeuw van het zesde millennium.
Inderdaad in de achttiende eeuw van de gewone jaartelling begon de industriële revolutie in Engeland en werden tegelijkertijd nieuwe bronnen in de Torah door de Baal Shem Tov geopenbaard.
Al deze vernieuwingen bereiden ons voor op de komst van Mashiach. De geleerden profeteerden er al honderden jaren geleden over: hoe het Joodse volk op wolken naar Israel teruggebracht zal worden (vliegtuigen?) hoe lekkernijen volop beschikbaar zullen zijn (de supermarkt?) hoe Mashiach het hele Joodse volk zal onderwijzen (internet?)
Als iemand uit de 19de eeuw plotseling in de 21ste eeuw zou belanden, dan zou hij ervan overtuigd zijn dat Mashiach er al was. De technische ontwikkelingen zijn er klaar voor… wij ook!
Bracha Heintz
www.chabadutrecht.nl
Help jij mee om de continuïteit van deze artikelen te waarborgen? Door te sponsoren word je een actieve partner en steun je ook verdere activiteiten! Doneren kan hier op chabadutrecht.nl/doneren.
Beeld: chabad.org
‘We eten geen toetje na de Afikoman, dat laatste stukje matsa dat aan het einde van de maaltijd gegeten wordt.’ De 